ENDOKRYNOLOGIA GINEKOLOGICZNA - obejmuje różne jednostki chorobowe związane z nieprawidłową czynnością hormonalną osi podwzgórze-przysadka - jajnik, co w konsekwencji prowadzi do zaburzeń cyklu miesiączkowego, nieprawidłowej owulacji. Najczęściej występującą endokrynopatią jest PCO czyli ZESPÓŁ POLICYSTYCZNYCH JAJNIKÓW. Charakterystyczne jest poza nieregularnym cyklem, często brakiem owulacji, HIPERANDROGENIZACJA (trądzik. łojotok, łysienie, nieprawidłowe owłosienie typu męskiego). Nie leczony zespół PCO prowadzi do poważnych następstw metabolicznych tj. cukrzyca i miażdżyca. W leczeniu wykorzystuje się odpowiednią dietę wraz z redukcją masy ciała, hormonoterapię, a w przypadku niepłodności stymulację jajeczkowania i niekiedy laparoskopię.
JADŁOWSTRĘT PSYCHICZNY jest endokrynopatią dotyczącą zaburzeń funkcji ośrodkowego układu nerwowego zwłaszcza podwzgórza, natomiast HIPERPROLAKTYNEMIA CZYNNOŚCIOWA - przysadki mózgowej. Silne stresy, przeżycia, intensywny wysiłek fizyczny, nieodpowiednia dieta, niedowaga związana z nadmiernym odchudzaniem lub też nadwaga wpływają w sposób pośredni na funkcję jajników. Nadmierne wydzielanie prolaktyny-hormonu fizjologicznie wydzielanego w dużych ilościach w czasie ciąży, laktacji, snu i stresu - prowadzi do nieprawidłowego jajeczkowania, skrócenia drugiej fazy cyklu, niedoczynności ciałka żółtego, zmniejszenia wydzielania progesteronu a niekiedy wręcz do zatrzymania miesiączki. Warto pamiętać, że niektóre powszechnie stosowane leki zwiększają w sposób istotny wydzielanie prolaktyny (leki przeciwnadciśnieniowe, przeciwalergiczne, przeciwdepresyjne).
Odrębny rozdział w endokrynopatiach stanowią zaburzenia funkcji TARCZYCY i to zarówno jej nadczynność jak i niedoczynność. Hormony gruczołu tarczowego wpływają bezpośrednio i pośrednio na czynność jajników. Zmienia się długość cyklu i obfitość krwawień miesiączkowych, a niedoczynność tarczycy prowadzi do braku owoulacji i niepłodności.
Istotny problem w endokrynologii ginekologicznej stanowi PRZEDWCZESNE WYGASANIE CZYNNOŚCI JAJNIKÓW u kobiet poniżej 40. roku życia, a niekiedy poniżej 30. Około 1% populacji kobiet przedwcześnie przechodzi menopauzę. Występowanie tego zespołu często uwarunkowane jest genetycznie, ale niekiedy ma związek z leczeniem onkologicznym (chemioterapia, radioterapia) lub współistnieje z innymi chorobami o podłożu autoimmunologicznym.
|
|
